Cegła to jeden z najstarszych materiałów budowlanych, który cieszy się niesłabnącą popularnością od setek lat. Obecnie rynek oferuje szeroki wybór cegieł, które różnią się między sobą zarówno pod względem właściwości technicznych, jak i estetyki. Wśród najczęściej stosowanych w budownictwie wyróżniamy cegły zwykłe oraz klinkierowe. Różnice między nimi są znaczące i mają istotne znaczenie przy wyborze odpowiedniego materiału do konkretnego projektu. W artykule przyjrzymy się dokładnie, czym różni się cegła klinkierowa od tradycyjnej cegły, jak wyglądają procesy ich produkcji, jakie mają właściwości i gdzie znajdują zastosowanie.

Cegła klinkierowa a cegła zwykła – czym się różnią?

Wybór między cegłą klinkierową a zwykłą to decyzja, która ma wpływ na wygląd, trwałość i funkcjonalność budowli. Oba rodzaje cegieł różnią się pod wieloma względami, począwszy od procesu produkcji, przez właściwości techniczne, aż po aspekty estetyczne. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla osób planujących inwestycje budowlane, ponieważ każda z cegieł ma swoje unikalne cechy i zastosowania.

Proces produkcji

Tradycyjna cegła wypalana jest w temperaturach pomiędzy 900°C a 1100°C, co zapewnia jej odpowiednią wytrzymałość przy jednoczesnej porowatości. Do jej produkcji używa się gliny o różnym składzie mineralnym, z wyższą zawartością piasku, co wpływa na jej strukturę i nasiąkliwość. Taka produkcja jest bardziej energooszczędna i tańsza w porównaniu do produkcji klinkieru, co przekłada się na niższy koszt cegieł zwykłych. Dzięki procesowi produkcji cegła ta ma lekko chropowatą powierzchnię, a jej kolory są zazwyczaj stonowane, obejmujące odcienie czerwieni i brązów. Jest to materiał o wyższej nasiąkliwości, co sprawia, że wymaga dodatkowego zabezpieczenia, jeśli jest stosowany na zewnątrz.

Cegły klinkierowe powstają w wyniku wypalania gliny o specjalnym składzie mineralnym w znacznie wyższych temperaturach, osiągających nawet 1300°C. Proces ten, zwany spiekaniem, sprawia, że klinkier zyskuje wyższą gęstość i bardzo niską nasiąkliwość. Do masy stosowanej w produkcji klinkieru dodaje się nieco więcej wapienia i żelaza, co dodatkowo wzmacnia materiał i wpływa na jego charakterystyczną kolorystykę. Wysokie temperatury wypalania zwiększają wytrzymałość cegieł klinkierowych, ale także wymagają więcej energii, co czyni je droższymi w produkcji. Klinkier ma gładką, elegancką powierzchnię oraz głęboką, naturalną kolorystykę, obejmującą szeroką gamę odcieni – od klasycznej czerwieni, po ciemne brązy czy czerń.

Właściwości techniczne – jak radzą sobie z wilgocią i ściskaniem?

Zwykła cegła, taka jak cegła czerwona pełna palona, dzięki swojej porowatości, charakteryzuje się stosunkowo wysoką nasiąkliwością, która może sięgać do 22%. Oznacza to, że jest bardziej podatna na działanie wilgoci, a w zimnym klimacie może być narażona na powstawanie mikropęknięć i uszkodzeń spowodowanych przemarzaniem. Dlatego, jeśli stosuje się ją na zewnątrz, zalecana jest impregnacja lub zabezpieczenie tynkiem. Pod względem wytrzymałości cegła zwykła różni się klasą – najtrwalsza jest cegła czerwona pełna palona klasa 20 i 15. Jest to materiał wystarczająco solidny do budowy ścian działowych, konstrukcyjnych oraz innych wewnętrznych elementów. Cechy te sprawiają, że cegła zwykła jest popularnym wyborem w miejscach, gdzie nie wymaga się nadmiernej odporności na trudne warunki atmosferyczne.

Cegły klinkierowe, dzięki procesowi spiekania, osiągają bardzo niską nasiąkliwość, nieprzekraczającą 6%. W praktyce oznacza to, że nie pochłaniają wody, co chroni je przed pękaniem i uszkodzeniami związanymi z mrozem. To czyni je doskonałym wyborem na elewacje budynków, które są narażone na deszcz, śnieg i silne nasłonecznienie. Klinkier wyróżnia się także większą wytrzymałością na ściskanie, sięgającą ponad 30 MPa. Cecha ta sprawia, że cegły klinkierowe są materiałem doskonałym do konstrukcji wymagających solidności i wytrzymałości, takich jak mury, kominy czy ogrodzenia.

Estetyka i różnorodność kolorystyczna

Tradycyjna cegła posiada naturalną, ciepłą kolorystykę, w której dominują odcienie czerwieni, brązów i pomarańczy. Chropowata, niejednolita powierzchnia nadaje jej rustykalnego wyglądu, cenionego w stylizacjach klasycznych, rustykalnych i industrialnych. Z biegiem czasu kolory cegły zwykłej mogą nieco blaknąć pod wpływem działania słońca, a nieimpregnowana powierzchnia może pokrywać się patyną, co dodatkowo nadaje jej charakteru. Pod względem estetyki cegła budowlana jest świetnym wyborem do projektów, które nawiązują do tradycyjnego budownictwa. Jej wygląd, choć mniej jednolity niż klinkier, świetnie wpisuje się w styl vintage, rustykalny czy industrialny.

Cegła klinkierowa, ze względu na wysokotemperaturowe wypalanie, ma gładką, jednolitą powierzchnię o głębokiej, intensywnej barwie, która nie blaknie z upływem czasu. Klinkier występuje w szerokiej palecie kolorów, obejmującej różnorodne odcienie czerwieni, brązu, czerni, a także bieli i żółci. Dzięki temu pasuje do nowoczesnych projektów oraz budynków o eleganckim, klasycznym wyglądzie. Klinkier dodaje budynkom prestiżu, a jego kolorystyka pozwala na dopasowanie do różnorodnych stylów architektonicznych. W przypadku elewacji czy ogrodzeń klinkier wygląda estetycznie przez długie lata, bez konieczności konserwacji.

Zastosowanie – kiedy wybrać cegłę zwykłą, a kiedy klinkier?

Ze względu na korzystną cenę i właściwości, cegły zwykłe znajdują szerokie zastosowanie w budownictwie wewnętrznym i przy projektach, w których priorytetem jest ekonomiczność. Są często wybierane do budowy ścian działowych, nośnych, a także jako materiał dekoracyjny we wnętrzach. W aranżacjach wnętrz stylizowanych na industrialne czy loftowe cegły zwykłe dodają charakteru i naturalnego uroku. Jeśli cegły zwykłe mają być stosowane na zewnątrz, np. jako materiał elewacyjny lub dekoracyjny, zaleca się ich impregnację, aby przedłużyć trwałość. Dzięki temu mogą stanowić doskonałą, a zarazem ekonomiczną alternatywę dla klinkieru na elewacjach i w budownictwie ogrodowym.

Cegła klinkierowa najlepiej sprawdza się w konstrukcjach zewnętrznych, które są narażone na działanie deszczu, mrozu, intensywnego słońca i innych trudnych warunków. Jest często stosowana do budowy elewacji, murów ogrodzeniowych, kominów, a także elementów dekoracyjnych, takich jak łuki, gzymsy czy obramowania okien. Dzięki dużej wytrzymałości i odporności na ścieranie, klinkier jest także materiałem preferowanym do budowy nawierzchni ścieżek, tarasów oraz schodów. Cegła klinkierowa sprawdzi się także w projektach nowoczesnych, dzięki swojej estetyce oraz szerokiemu wachlarzowi dostępnych kolorów.

Ekonomia – koszt i opłacalność

Cegła zwykła jest materiałem ekonomicznym, dostępnym cenowo i łatwym w produkcji, co sprawia, że jest popularnym wyborem w projektach o ograniczonym budżecie. Dzięki temu, że produkcja cegieł zwykłych wymaga mniej energii i surowców, jest to bardziej przyjazne środowisku i dostępne rozwiązanie dla wielu inwestorów. Cegły te są powszechnie stosowane w projektach, gdzie liczy się funkcjonalność i przystępność cenowa, co pozwala na realizację większych projektów, przy niższych kosztach. Cegły klinkierowe są droższe ze względu na wyższe koszty produkcji, które wiążą się z użyciem wyselekcjonowanej gliny oraz procesem wypalania w wysokiej temperaturze.

Oba rodzaje cegieł mają swoje miejsce w budownictwie i projektowaniu. Wybór między nimi powinien uwzględniać budżet, potrzeby projektowe oraz indywidualne preferencje estetyczne, co pozwoli znaleźć idealne rozwiązanie zarówno do budynków mieszkalnych, jak i komercyjnych.